Tematyka pożarów związanych z fotowoltaiką jest bardzo popularna dla dzisiejszych mediów. Często wraca się do tego latem, które zazwyczaj jest suche i upalne. Wielu właścicieli instalacji zastanawia się, czy taka pogoda nie sprzyja tworzeniu się samozapłonów paneli fotowoltaicznych, w rezultacie czego jej użytkownicy często boją się konsekwencji uderzenia w nią pioruna. Niestety na ten temat powstało wiele mitów i nieprawdziwych informacji, które spróbujemy dzisiaj zweryfikować. 

Pożar od fotowoltaiki

Do jednych z najczęstszych przyczyn pożarów należą wady urządzeń elektrycznych. Urządzenia służące do produkcji prądu bardzo rzadko prowadzą do pożarów. W Polsce nie posiadamy dokładnych statystyk określających liczby pożarów związanych z instalacjami PV, dlatego powołujemy się na zagraniczne badania. W Niemczech w 2015 roku przeprowadzono badanie, które wykazało, że na 1,3 mln domów, tylko 0,016% doświadczyło pożaru w wyniku wadliwego montażu fotowoltaiki lub uszkodzenia samych paneli (również w wyniku samozapłonu paneli fotowoltaicznych). Dysponujemy również badaniami wykonanymi w Wielkiej Brytanii, z których jednoznacznie wynika, że na więcej niż milion instalacji tylko 0,0058% doświadczyło pożarów w tym czasie. Można zatem wnioskować, że instalacje są jedną z bezpieczniejszych form pozyskiwania prądu, a większość pożarów od fotowoltaiki wynika z błędów w projekcie bądź w czasie montażu. Dlatego przed wyborem ekipy montującej instalacje fotowoltaiczne, dobrze jest zrobić dokładny research w Internecie bądź wśród znajomych. Ogniwa pracują w wysokich temperaturach i przepływa przez nie prąd, jednak wszystkie części mają wbudowane zabezpieczenia, które chronią je przed uszkodzeniami oraz przed samozapłonem paneli fotowoltaicznych. W Polsce, wbrew pozorom, pogoda nie stanowi szczególnego zagrożenia dla instalacji PV. Mamy mało burz, a upały nie są tak długotrwałe i dokuczliwe, jak na południu Europy, czy w krajach instalujących wielkie farmy słoneczne na pustyni.

Pożar fotowoltaiki a jakość wykonania instalacji

Jeżeli pogoda nie ma wpływu na prawidłowe działanie instalacji, to co doprowadza do powstawania pożarów i samozapłonu paneli fotowoltaicznych? O tym, czy instalacja PV jest bezpieczna dla naszego budynku, zależy przede wszystkim jakość użytych materiałów, a także dokładność wykonanego montażu. Prawdopodobieństwo pożaru od fotowoltaiki jest większe, gdy: ·        użyto modułów fotowoltaicznych niskiej jakości, ·        zastosowano niewłaściwie zabezpieczenia prądu stałego, ·        zastosowano niewłaściwie zabezpieczenia elektryczne, ·        przewody bądź wtyczka cechują się niską jakością wykonania, ·        fotowoltaika jest bardziej narażona na pożar, gdy nie zastosowano bezpieczników czy wyłączników. Zabezpieczenia nadprądowe stosuje się do ochrony przed negatywnymi skutkami zwarć i przeciążeń. Zapobiegają też zbyt szybkiemu starzeniu się instalacji elektrycznej, rozłączniki odpowiedzialne są za włączania i wyłączania prądów roboczych, a z kolei ograniczniki przepięć minimalizują negatywne skutki gwałtownych i nienaturalnych wzrostów napięcia elektrycznego powstałych np. w wyniku wyładowań atmosferycznych. W instalacji PV warto pamiętać o zamontowaniu optymilizatorów mocy, które pozwalają na kontrolę pracy paneli i wspomagają pracę modułów fotowoltaicznych. Jeżeli instalacja fotowoltaiczna zostanie wykonana z wysokiej jakości materiałów, które posiadają wszystkie niezbędne certyfikaty, zagrożenie awarią maleje, a razem z nim ryzyko powstania pożaru fotowoltaiki na dachu. W przypadku posiadania instalacji PV zaleca się też zaopatrzyć w gaśnicę proszkową, dzięki czemu możemy niezwłocznie przystąpić do gaszenia pożaru fotowoltaiki. Dodatkowym zabezpieczeniem jest stosowanie uziemienia, które chroni całą instalację przed przepięciami i uszkodzeniem w przypadku np. awarii jednego modułu lub wyładowań atmosferycznych. Uziemienia fotowoltaiczne stosuje się w celu przeciwdziałaniu powstawania wysokiego napięcia elektrostatycznego i tak zwanych prądów pasożytniczych.

Samozapłon paneli fotowoltaicznych

Każda instalacja fotowoltaiczna narażona jest na mikrouszkodzenia, które powstają na przykład podczas nieprawidłowego montażu, mycia, a nawet samej produkcji paneli. O hot-spotach pisaliśmy w artykule: Uszkodzenia paneli fotowoltaicznych – jak postępować?

Takie miejsca z mikrouszkodzeniami narażone są na występowanie gorących punktów, które powstają przeważnie w obszarach zacienionych. Takie miejsca, które nie są oświetlone, nagrzewają się przez przepływający przez nie prąd wsteczny i zamiast produkować prąd, zaczynają go zużywać. Powoduje to wzrost temperatury nawet do 250 stopni Celsjusza.  Hot-spoty są jednak bardzo rzadkie, dzięki stosowaniu na przykład hot-spot protect. Dodatkowo badania okresowe fotowoltaiki z wykorzystaniem kamery termowizyjnej umożliwiają wykrycie takich hot-spotów w porę. W ten sposób moduły są zabezpieczane przed ewentualnym samozapłonem paneli fotowoltaicznych.

Pożar fotowoltaiki – uderzenie pioruna

Mitem jest to, że instalacje fotowoltaiczne zwiększają prawdopodobieństwo uderzenia pioruna. Każdy budynek podczas silnej burzy może zostać „trafiony” piorunem.  Warto więc go zabezpieczyć (nie tylko z instalacją PV) przed uderzeniem, a tym samym uchronić przed jego zniszczeniem czy pożarem fotowoltaiki na dachu. Instalacja odgromowa ogranicza negatywne skutki wyładowań atmosferycznych.  Pożar paneli fotowoltaicznych – o czym należy pamiętać W przypadku powstania pożaru fotowoltaiki należy w pierwszej kolejności odłączyć dopływ prądu, a następnie odpiąć falownik od sieci elektroenergetycznej. Każda instalacja PV o mocy powyżej 6,5 kW podlega obowiązkowemu uzgodnieniu z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, który sprawdza, czy została ona wykonana według obowiązujących norm europejskich. Takie zgłoszenie jest istotne nie tylko ze względów proceduralnych, ale przede wszystkim wpływa na bezpieczeństwo i ograniczana ryzyko wystąpienia pożarów. Obowiązkowe jest również zgłoszenie instalacji fotowoltaicznych większych 6,5 kW do jednostki Państwowej Straży Pożarnej. Informacje te mogą przydać się jednostkom podczas ewentualnej akcji gaśniczej. Pożary fotowoltaiki zdarzają się niezmiernie rzadko, zwłaszcza jeżeli zadbano o prawidłowy montaż oraz wysokiej jakości elementy.  Warto więc przyjrzeć się dokładnie firmom, którym zlecamy montaż instalacji PV i zaciągnąć opinie od byłych klientów, które w dzisiejszym świecie łatwo znaleźć w Internecie.  Instalacja fotowoltaiczna, która jest poddawana okresowym przeglądom serwisowym jest całkowicie bezpieczna.